Ngày nay, rượu bia là một thức uống rộng rãi và rất phổ biến. Hầu hết người dân đều xem đó là một thức uống giải nhiệt mà không để ý rằng rượu, bia là những đồ uống rất hại cho sức khỏe.
Rượu là đồ uống có cồn thực phẩm, được sản xuất từ quá trình lên men từ một hoặc hỗn hợp của các loại nguyên liệu chủ yếu gồm tinh bột của ngũ cốc, dịch đường của cây, hoa, củ, quả hoặc là đồ uống được pha chế từ cồn thực phẩm. (theo Luật phòng chống tác hại của rượu bia năm 2019)
Những con số đáng báo động liên quan đến bia rượu
Năm 2022, TS. Trần Quốc Bảo, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cảnh báo số ca tử vong do rượu bia khi tổng kết lại với con số khá lớn. Thống kê gần đây nhất, mỗi năm có khoảng hơn 548.000 trường hợp tử vong do ung thư, bệnh tim mạch, tâm thần, tiêu hoá, nhiễm trùng và do một số bệnh khác, trong đó ước lượng có khoảng hơn 40.800 ca tử vong liên quan đến bia rượu (chiếm tỉ lệ 7,5%). Rượu bia là yếu tố nguy cơ xếp thứ 2 trong 10 nguy cơ gây tàn tật và tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Ngoài ra, rượu bia cũng là nguyên nhân lớn nhất gây ra 30% các vụ gây rối trật tự xã hội và 33,7% các vụ bạo lực gia đình ở Việt Nam.
Rượu được hấp thu vào cơ thể như thế nào?
Khi uống rượu vào cơ thể, nó được hấp thu nhanh trực tiếp vào máu với 20% hấp thu tại dạ dày và 80% tại ruột non, sau 30-60 phút toàn bộ rượu được hấp thu hết. Sau khi hấp thu, rượu được chuyển hóa chủ yếu tại gan (90%). Một lượng nhỏ rượu còn nguyên dạng (khoảng 5-10%) thải ra ngoài qua mồ hôi, hơi thở và nước tiểu. Mức độ hấp thu rượu vào cơ thể tùy thuộc vào từng loại rượu, nồng độ rượu, lượng thức ăn trong dạ dày, thể trạng người uống…
Sử dụng rượu bia có thể gây ra những bệnh gì?
+ Tăng nguy cơ ung thư: Rượu, bia khi vào cơ thể thì sẽ được giáng hóa ở gan và tạo thành chất độc hại là Acetaldehyde (chất rất độc), tăng nguy cơ mắc ung thư như ung thư vòm họng, thực quản, gan, ruột và ung thư vú.
+ Ảnh hưởng tới não bộ: Uống nhiều rượu, bia khiến bộ não không còn kiểm soát được các hoạt động của trung tâm dưới vỏ. Gây ra các hành động tiêu cực như đi đứng loạng choạng, phản ứng chậm, mất kiểm soát và liều lĩnh hơn.
+ Tác hại với dạ dày: Khi rượu bia vào trong cơ thể có thể gây viêm loét dạ dày. Dẫn đến các bệnh viêm loét dạ dày, loét dạ dày và tá tràng.
+ Tác hại với gan: Gan là cơ quan bị ảnh hưởng tác hại nặng nề nhất nếu uống quá nhiều rượu. Có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan.
+ Tác hại với tim mạch, huyết áp: Rượu gây ra thiếu B1, gây mệt mỏi, phù, tím tái, giảm khả năng gắng sức… dẫn tới suy tim. Nhiễm độc rượu dẫn tới viêm cơ tim cấp, gây nguy cơ tử vong cao. Ngoài ra, rượu còn gây rối loạn nhịp nhĩ hay nhịp thất, nhất là nhịp nhanh kịch phát ở những người bình thường.
+ Tăng nguy cơ mắc bệnh thận: Rượu làm suy giảm khả năng thực hiện chức năng lọc và thải chất độc ra khỏi dòng máu của thận, chỉ cần một lần quá chén cũng có thể gây suy thận cấp.
+ Viêm tụy: Rượu bia có thể gây viêm tụy. Các triệu chứng viêm tụy bao gồm đau bụng, có thể đau dữ dội, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, sốt.
+ Loãng xương: Cồn trong rượu bia ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tái tạo xương, ức chế sự tân tạo, từ đó làm xương mỏng, yếu và dễ gãy hơn, đồng thời cũng lâu liền hơn nếu bị gãy.
+ Thúc đẩy lão hóa da: Rượu gây lợi tiểu, do đó làm cơ thể, cũng như làn da bị mất nước. Làn da xanh sao, thiếu sức sống, tóc dể gãy rụng, kém hồi phục.
+ Giảm sức đề kháng của cơ thể: Rượu bia làm giảm khả năng tấn công vi khuẩn và phòng ngừa bệnh tật của hệ miễn dịch. Dẫn đến rất dễ bị cảm, trúng gió…
+ Ảnh hưởng đến sức khỏe: Rượu bia làm suy yếu sự trao đổi chất, gia tăng axit uric, nguyên nhân của bệnh gout. Người uống rượu sẽ thường cảm thấy đau nhức, mỏi xương khớp.
+ Ảnh hưởng đến khả năng tình dục và sức khỏe sinh sản: Đối với nam giới, ảnh hưởng chất lượng tinh trùng, khi kết hợp với trứng để thụ thai dễ dẫn đến suy yếu thế hệ. Đối với nữ giới nghiện rượu, sẽ bị suy yếu vùng hạ đồi – tuyến yên, gây rối loạn kinh nguyệt, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, gây nguy cơ sinh non…
+ Gây ra các bệnh về tâm thần: Rượu là một chất tác động tâm thần mạnh. Sử dụng rượu nhiều sẽ gây ra một số các bệnh lý rối loạn tâm thần.
Các biện pháp phòng chống tác hại của rượu bia
Để phòng chống tác hại của rượu bia, mọi người hãy hạn chế uống rượu, bia tối đa vì không có ngưỡng nào là an toàn.
Trong trường hợp có uống thì nên lưu ý một số điều quan trọng sau:
– Không nên uống quá 2 đơn vị cồn/ngày với nam, 1 đơn vị cồn/ngày đối với nữ và không uống quá 5 ngày/tuần. 1 đơn vị cồn tương đương với 3/4 chai/lon bia 330ml (5%); 1 cốc bia hơi 330ml; 1 ly rượu vang 100ml (13,5%); hoặc 1 chén rượu mạnh 30ml (40%).
– Nên uống từ từ, kết hợp vừa ăn vừa uống, uống xen kẽ với nước lọc.
– Phải uống rượu, bia rõ nguồn gốc, đảm bảo chất lượng.
– Sau khi uống, không nên tham gia vào các hoạt động ngoài trời hoặc ở những nơi nguy hiểm, không an toàn vì dễ bị ngã, va chạm, chấn thương, … Đặc biệt, không sử dụng rượu bia trong các trường hợp điều khiển phương tiện cơ giới, vận hành máy móc, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, người bệnh đang điều trị thuốc có phản ứng với cồn, có các tình trạng bệnh lý mà rượu bia làm cho bệnh nặng lên.
* Để tăng cường phòng chống tác hại của rượu, bia đối với sức khỏe, tính mạng của người dân, Trung tâm Y tế Núi Thành đẩy mạnh tuyên truyền tới từng cá nhân, gia đình để người dân hiểu được tác hại của rượu, bia; tự đề ra nguyên tắc, giới hạn sử dụng rượu, bia; coi việc uống rượu là hoạt động giao lưu một cách văn minh, không lạm dụng để dẫn tới những hậu quả đáng tiếc./.
Nguồn: Bộ phận Truyền thông Giáo dục sức khỏe – Tổ T3G